Nâng cấp phần cứng không phải là giải pháp duy nhất cho tình trạng khởi động chậm, hiệu suất giật lag hay trải nghiệm Windows kém mượt mà. Bạn hoàn toàn có thể cải thiện hiệu suất và độ phản hồi của máy tính Windows bằng cách thực hiện một vài điều chỉnh đơn giản trong cài đặt hệ thống. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn các thủ thuật tăng tốc máy tính Windows mà không cần tốn chi phí nâng cấp phần cứng.
1. Tối Ưu Hiệu Ứng Hình Ảnh (Visual Effects)
Hệ điều hành Windows cung cấp hai tùy chọn chính để quản lý hiệu ứng hình ảnh: “hiệu suất tốt nhất” và “giao diện đẹp nhất”.
Lựa chọn “giao diện đẹp nhất” (best appearance) sẽ kích hoạt các hiệu ứng động, bóng đổ và độ trong suốt bắt mắt, làm tăng tính thẩm mỹ cho hệ thống của bạn. Tuy nhiên, những hiệu ứng này có thể ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất máy tính, đặc biệt trên các thiết bị cấu hình thấp. Để cải thiện độ phản hồi của PC Windows, bạn nên tối ưu hoặc tắt các hiệu ứng hình ảnh không cần thiết. Thực hiện theo các bước sau để điều chỉnh chúng:
- Tìm kiếm “Performance” trong Windows Search và nhấp vào Adjust the appearance and performance of Windows (Điều chỉnh giao diện và hiệu suất của Windows).
- Chọn Adjust for best performance (Điều chỉnh để có hiệu suất tốt nhất) nếu một tùy chọn khác đang được chọn.
Cửa sổ Tùy chọn Hiệu suất trên Windows, hiển thị cài đặt hiệu ứng hình ảnh để tối ưu hóa hiệu suất hệ thống.
Thao tác này sẽ tắt các hiệu ứng bổ sung nhưng có thể làm giảm tính thẩm mỹ của màn hình. Để đạt được sự cân bằng giữa giao diện và hiệu suất, bạn có thể chọn Custom (Tùy chỉnh) và bật/tắt thủ công các hiệu ứng cụ thể theo ý muốn.
2. Quản Lý Chương Trình Khởi Động Cùng Windows
Nhiều ứng dụng tự động được cấp quyền chạy khi khởi động máy tính, thường là trong quá trình cài đặt hoặc lần đầu tiên bạn mở chúng.
Khi số lượng các ứng dụng khởi động này tăng lên, thời gian khởi động của Windows sẽ chậm lại, khiến máy tính mất nhiều thời gian hơn để sẵn sàng sử dụng. Để tăng tốc máy tính Windows và cải thiện hiệu suất, bạn nên vô hiệu hóa các ứng dụng không cần thiết khỏi danh sách khởi động.
Để tắt các chương trình khởi động cùng Windows, hãy làm theo các bước sau:
- Nhấp chuột phải vào nút Start và chọn Task Manager (Trình quản lý tác vụ).
- Đi tới tab Startup apps (Ứng dụng khởi động), nơi bạn sẽ thấy danh sách các chương trình chạy khi khởi động.
- Nhấp chuột phải vào bất kỳ chương trình không cần thiết nào và chọn Disable (Vô hiệu hóa).
3. Vô Hiệu Hóa Ứng Dụng Chạy Nền
Nhiều ứng dụng, đặc biệt là các phần mềm diệt virus và quản lý mật khẩu của bên thứ ba, được phép chạy ngầm ngay cả khi bạn không chủ động sử dụng chúng. Mặc dù đôi khi điều này hữu ích, nhưng việc có quá nhiều ứng dụng không cần thiết chạy nền có thể làm tiêu hao tài nguyên hệ thống, khiến hiệu suất máy tính chậm lại.
Để tăng tốc hiệu suất hệ thống của bạn, bạn nên vô hiệu hóa các ứng dụng chạy nền không cần thiết. Đây là cách bạn có thể thực hiện:
- Nhấp chuột phải vào nút Start và mở Task Manager (Trình quản lý tác vụ).
- Chuyển đến tab Processes (Tiến trình).
- Xác định các tiến trình tiêu tốn nhiều tài nguyên trong cột Background processes (Tiến trình nền), nhấp chuột phải vào chúng và chọn End task (Kết thúc tác vụ).
Giao diện Task Manager của Windows, minh họa cách kết thúc một tiến trình chạy nền không cần thiết để giải phóng tài nguyên.
Bằng cách giải phóng tài nguyên từ các ứng dụng chạy nền, hệ thống của bạn sẽ có nhiều sức mạnh hơn để tập trung vào các tác vụ thiết yếu, từ đó cải thiện đáng kể hiệu suất tổng thể.
4. Điều Chỉnh Cài Đặt Nguồn Điện
Theo mặc định, cài đặt nguồn của Windows được đặt ở cấu hình “Cân bằng” (Balanced), cung cấp sự kết hợp tốt giữa hiệu suất và hiệu quả năng lượng.
Chế độ này có thể giúp kéo dài thời lượng pin cho laptop. Tuy nhiên, nó cũng giới hạn lượng điện năng mà Windows sử dụng, ảnh hưởng đến hiệu suất. Để loại bỏ giới hạn này, hãy chuyển sang gói nguồn “Hiệu suất cao” (High Performance), cho phép phần cứng hoạt động hết công suất.
Để điều chỉnh cài đặt gói nguồn của bạn trong Windows, hãy làm theo các bước sau:
- Gõ “Control Panel” trong Windows Search và mở ứng dụng Control Panel.
- Đi tới Hardware and Sound > Power Options (Phần cứng và Âm thanh > Tùy chọn Nguồn).
- Chọn gói High Performance (Hiệu suất cao) nếu gói “Cân bằng” hiện đang được chọn.
- Bạn cũng có thể nhấp vào Change plan settings (Thay đổi cài đặt gói) bên cạnh gói đã chọn để tùy chỉnh thêm.
Cài đặt Tùy chọn Nguồn (Power Options) trong Bảng điều khiển Windows, hiển thị lựa chọn gói hiệu suất cao để tăng cường sức mạnh xử lý.
Việc bật gói hiệu suất cao sẽ tiêu thụ nhiều pin hơn, vì vậy hãy giữ laptop cắm sạc trong quá trình thực hiện các tác vụ đòi hỏi nhiều tài nguyên.
5. Buộc Ứng Dụng Sử Dụng GPU Rời (Dedicated GPU)
Ngay cả khi máy tính của bạn có card đồ họa rời (dedicated graphics card), một số ứng dụng vẫn có thể mặc định sử dụng GPU tích hợp vì chúng không được cấp quyền sử dụng GPU rời. Kết quả là bạn có thể trải nghiệm hiệu suất dưới mức mong đợi do GPU mạnh hơn không được tận dụng.
Để đạt được hiệu suất tốt hơn, hãy thiết lập GPU rời cho các ứng dụng cụ thể yêu cầu nhiều tài nguyên đồ họa.
- Mở Settings (Cài đặt) và đi tới System > Display (Hệ thống > Màn hình).
- Cuộn xuống và nhấp vào Graphics (Đồ họa).
- Chọn một ứng dụng bằng cách nhấp vào Browse (Duyệt) (đối với ứng dụng máy tính để bàn) hoặc chọn ứng dụng từ Microsoft Store.
- Sau khi thêm ứng dụng, nhấp vào nó trong danh sách, chọn Options (Tùy chọn), và chọn High performance (Hiệu suất cao) để gán GPU rời.
Cài đặt ưu tiên đồ họa trong Windows 11, cho phép gán ứng dụng sử dụng card đồ họa rời để tối ưu hiệu năng.
Nếu bạn chưa từng thực hiện các điều chỉnh trên, hãy thử ngay và bạn sẽ nhận thấy sự cải thiện hiệu suất tức thì. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng đây không phải là giải pháp một lần và mãi mãi. Bạn sẽ cần gán ứng dụng cho GPU rời mỗi khi cài đặt, thường xuyên loại bỏ các ứng dụng không cần thiết khỏi danh sách khởi động và tắt các tiến trình chạy nền mới khi cần thiết để duy trì hiệu suất tối ưu cho máy tính Windows của mình.
