Bạn đã bao giờ nhìn lại một bức ảnh cũ, chỉnh sửa quá đà bằng filter và cảm thấy “ngượng” chưa? Chắc chắn rồi. Filter có thể làm hỏng một bức ảnh đẹp nhanh hơn cả ánh sáng tồi tệ. Chụp ảnh tự nhiên, không sử dụng filter vẫn là lựa chọn tốt nhất và giúp bức ảnh của bạn trở nên vượt thời gian một cách chân thực.
Vì sao filter ảnh lại trở nên phổ biến?
Các bộ lọc ảnh (filter) giống như cà phê hòa tan vậy: dễ pha chế và một người nghiệp dư sẽ không quá bận tâm đến hương vị của nó. Filter là một “lối tắt” để cải thiện bức ảnh. Chỉ với một cú chạm, bạn có thể làm mịn da cho những bức chân dung hay ảnh selfie hoàn hảo. Bạn chụp ảnh vào một buổi chiều nắng gắt? Có những filter được thiết kế để giả lập ánh sáng vàng huyền ảo của “giờ vàng” (golden hour).
So sánh ảnh gốc và ảnh sau khi áp dụng filter trong Lightroom
Các phần mềm hàng đầu trong ngành như Lightroom có cả một ngành công nghiệp nhỏ về các preset và filter. Instagram cũng sở hữu một bộ sưu tập filter khổng lồ cho mọi thể loại ảnh. Các kho ứng dụng tràn ngập những lời gợi ý về ứng dụng chụp ảnh giàu filter tốt nhất tiếp theo. Mạng xã hội chính là chất xúc tác cho sự ám ảnh này (cơn sốt AI Ghibli gần đây là một ví dụ điển hình).
Tôi cũng từng sử dụng filter. Đôi khi, chúng “cứu” được một bức ảnh. Những lúc khác, chúng biến một bức ảnh tẻ nhạt thành một cái gì đó bắt mắt. Nhưng theo thời gian, một cảm giác khó tả bắt đầu xuất hiện.
Lý do tôi quyết định ngừng sử dụng filter ảnh
Đến một lúc nào đó, tôi nhìn lại cuộn camera của mình và nhận ra rằng rất nhiều bức ảnh yêu thích của tôi lại là những bức ảnh không hề dùng filter.
Chúng không hoàn hảo. Nhưng chúng mang lại cảm giác chân thật. Dù tinh tế đến mấy, một bức ảnh có filter vẫn cho cảm giác như nó đang cố gắng quá mức để được đẹp.
Đừng hiểu lầm tôi. Ngay cả các filter AI cũng có những ứng dụng thực tế, và đôi khi tôi vẫn sử dụng chúng. Nhưng chúng thực sự làm cho một số hình ảnh trông bị chỉnh sửa quá đà. Da trở nên quá mịn màng, không một tì vết. Bầu trời trở nên quá rực rỡ với những màu sắc giả tạo. Vùng tối bị bóp nghẹt. Vùng sáng bị cháy. Bức ảnh không còn mang đến cảm giác hoài niệm mà giống một tấm áp phích hơn.
Sự khác biệt giữa ảnh có filter và ảnh không filter
Khi chụp ảnh gia đình và bạn bè, tôi muốn ghi lại cảm xúc mà chúng tôi đã trải qua cùng nhau. Tôi không muốn chiều lòng đám đông và tìm kiếm sự công nhận bằng những lượt “Thích” thông qua các hiệu ứng filter. Giống như những bức ảnh đen trắng trong album của cha mẹ chúng ta, một bức ảnh thô mộc, không filter thường mang tính cá nhân và vượt thời gian hơn rất nhiều.
Hướng đến sự chân thực: Sức mạnh của ảnh không filter
Bạn có thể coi filter như một lớp phủ bổ sung giữa thực tế và phi thực tế. Do đó, một bức ảnh không filter có thể gợi lên nhiều cảm xúc hơn vì chúng ta có thể kết nối với nó tốt hơn.
Đã bao nhiêu lần bạn phải đối mặt với sự thất vọng của thực tế khi bị lôi cuốn bởi phiên bản Instagram của nó? Ảnh du lịch thường lôi kéo chúng ta bằng những hiệu ứng từ việc lạm dụng filter quá mức.
Cảnh quan thiên nhiên bị chỉnh sửa quá mức với filter trên iOS
Phong trào #nofilter đã thu hút sự chú ý trên toàn thế giới. Nó đang theo đà của phong trào ủng hộ vẻ đẹp hình thể tự nhiên. Nhiều nhiếp ảnh gia đang bắt đầu đề cao sự đơn giản và trung thực trong tác phẩm của mình.
Hy vọng, xu hướng này sẽ định hình thành một thói quen, ngay cả khi một số nghiên cứu cho thấy rằng các hình ảnh không filter đáng nhớ hơn 70% so với các phiên bản có filter của chúng.
Bí quyết chụp ảnh đẹp tự nhiên mà không cần filter
Tôi đã từ bỏ filter và bắt đầu phát triển cảm nhận của mình về một khung cảnh. Các cài đặt khác của máy ảnh cũng có thể giúp bạn chụp ảnh tốt hơn mà không cần đến filter.
1. Tận dụng triệt để ánh sáng tự nhiên
Tông màu ấm áp của “giờ vàng” có thể khuếch đại vẻ đẹp của những bức ảnh bình thường một cách đáng kinh ngạc. Hãy tận dụng buổi sáng sớm hoặc chiều muộn ngay trước hoàng hôn bất cứ khi nào có thể. Ngoài ra, hãy tránh ánh nắng gay gắt giữa trưa trừ khi ý tưởng của bạn yêu cầu điều đó.
Nhiếp ảnh hoàn toàn xoay quanh ánh sáng. Vì vậy, việc sử dụng ánh sáng một cách chiến lược sẽ giảm nhu cầu xử lý hậu kỳ. Ngay cả những ngày mưa cũng có thể được khai thác để chụp ảnh nếu bạn bắt đầu suy nghĩ một cách sáng tạo.
2. Nắm quyền kiểm soát máy ảnh của bạn
Một filter sẽ “chiếm quyền điều khiển” bức ảnh của bạn. Không có filter, bạn là người kiểm soát. Ngay cả khi camera điện thoại thông minh thực hiện nhiều thứ tự động, bạn vẫn có thể lấy nét và điều chỉnh độ phơi sáng.
Chạm vào màn hình để đặt điểm lấy nét. Sau đó, kéo ngón tay lên hoặc xuống để điều chỉnh độ phơi sáng thủ công. Điều này giúp ngăn chặn các vùng sáng bị cháy và giữ cho chi tiết được nguyên vẹn.
3. Áp dụng quy tắc lưới để có bố cục chuẩn
Hãy bật lưới trong cài đặt camera của bạn. Quy tắc một phần ba là một cách đơn giản để định vị chủ thể trong bức ảnh của bạn. Một bố cục gọn gàng sẽ tạo ra một bức ảnh không cần quá nhiều chỉnh sửa sau này.
Cài đặt lưới Quy tắc một phần ba trong ứng dụng camera trên iOS
4. Thành thạo các tính năng chỉnh sửa mặc định
Chỉnh sửa không giống với việc áp dụng filter. Điều chỉnh độ sáng, độ tương phản, cân bằng trắng và độ sắc nét có thể làm nổi bật những gì tốt nhất trong bức ảnh của bạn mà không làm thay đổi “linh hồn” của nó. Phần mềm camera trên điện thoại thông minh tăng cường hình ảnh kỹ thuật số nhưng vẫn nhẹ nhàng hơn nhiều so với việc dùng filter.
Ứng dụng Ảnh trên iOS có các tính năng mạnh mẽ giúp tinh chỉnh hình ảnh của bạn chỉ trong vài giây. Những điều chỉnh tinh tế có thể nâng cao chất lượng ảnh thay vì sử dụng filter để biến đổi chúng. Bạn có thể cài đặt để máy ảnh iPhone không tự động tăng cường ảnh ở một mức độ nhất định.
5. Chấp nhận và yêu thích sự không hoàn hảo
Không phải mọi bức ảnh đều cần phải “sẵn sàng lên Instagram”. Một bức ảnh chỉ cần làm cho khoảnh khắc đó trở nên sống động. Càng chụp nhiều, tôi càng học được cách sáng tạo để quan sát những khoảnh khắc đó trong nhiếp ảnh của mình.
Hơn nữa, việc loại bỏ sự phụ thuộc vào filter còn giúp tôi có những gợi ý tốt hơn để cải thiện kỹ năng nhiếp ảnh của mình. Hãy đặt ra các thử thách nhiếp ảnh như “chụp một bức chân dung dưới ánh nắng gay gắt giữa trưa mà không dùng filter nào” hoặc “chụp một phong cảnh trong sương mù mà không thêm bất kỳ hiệu ứng nhân tạo nào”. Những thử thách này có thể giúp bạn phát triển các kỹ năng cụ thể.
Filter không phải là xấu. Chúng có thể thú vị và độc đáo trong một số loại ảnh nhất định. Nhưng chúng có thể cản trở một câu chuyện chân thực.
Điện thoại của chúng ta đã là những công cụ kể chuyện mạnh mẽ. Việc loại bỏ sự phụ thuộc vào filter có thể giúp rèn luyện đôi mắt của chúng ta, đồng thời tiết kiệm thời gian mà bạn phải bỏ ra để chọn filter. Như một bài kiểm tra cuối cùng, hãy quay lại một bức ảnh không filter sau vài ngày và xem liệu nó vẫn còn “nói chuyện” với bạn hay không.