Thói quen gập nắp laptop hoặc nhấn nút nguồn để đưa máy tính Windows vào chế độ Sleep là điều mà nhiều người dùng thường xuyên thực hiện. Tuy nhiên, ít ai nhận ra rằng việc sử dụng chế độ Sleep quá thường xuyên có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến hiệu suất và tuổi thọ của thiết bị hơn là lợi ích mang lại. Với vai trò là chuyên gia công nghệ, cá nhân tôi cũng rất hạn chế sử dụng chế độ Sleep cho máy tính của mình.
1. Máy tính hiện đại khởi động nhanh chóng mặt
Một trong những lý do chính khiến người dùng lựa chọn chế độ Sleep là để máy tính có thể sẵn sàng làm việc ngay lập tức khi mở nắp, nhấn nút nguồn, di chuyển chuột hoặc nhấn phím bất kỳ. Thế nhưng, với sự phổ biến của ổ cứng thể rắn (SSD) trên hầu hết các máy tính hiện đại, thời gian khởi động từ trạng thái tắt máy hoàn toàn chỉ mất khoảng 10 giây hoặc ít hơn.
Ổ cứng SSD chính là nhân tố quan trọng ở đây. Ngoài những lợi ích về độ bền và hiệu quả năng lượng, SSD mang lại tốc độ truyền dữ liệu vượt trội so với ổ cứng cơ (HDD). Đây là một trong những nâng cấp đáng giá nhất bạn có thể thực hiện cho một chiếc PC cũ. Ngay cả các loại SSD SATA có tốc độ thấp hơn cũng sẽ cải thiện đáng kể thời gian khởi động, do đó bạn không nhất thiết phải chi tiền cho các sản phẩm cao cấp.
Thêm vào đó, tính năng Khởi động nhanh (Fast Startup) trên Windows cũng góp phần rút ngắn thời gian khởi động. Ngoài ra, bạn còn có tùy chọn ngủ đông (Hibernate), một chế độ mà tôi thường xuyên sử dụng thay vì Sleep. Khi xét đến các vấn đề khác liên quan đến việc đưa máy tính Windows vào chế độ Sleep, việc tiết kiệm vỏn vẹn 10 giây chờ đợi máy tính khởi động dường như không còn là lợi thế quá lớn.
2. Sử dụng Sleep thường xuyên làm giảm hiệu suất hệ thống
Nếu bạn thường xuyên đưa máy tính của mình vào chế độ Sleep, khả năng cao bạn đang dần làm giảm hiệu suất hệ thống sau mỗi phiên làm việc. Mặc dù phần cứng tương đối ít bị ảnh hưởng, việc sử dụng chế độ Sleep liên tục trên máy Windows sẽ gây ra những hậu quả tương tự như việc không bao giờ khởi động lại máy tính của bạn.
Theo thời gian, bạn sẽ bắt gặp các vấn đề về phần mềm, tình trạng máy tính chậm dần do bộ nhớ hệ thống bị lấp đầy, và quan trọng nhất là các sự cố với bản cập nhật Windows yêu cầu khởi động lại hệ thống. Đây là lý do tại sao việc tắt máy tính hàng ngày là một ý tưởng hay, bởi nó giúp dọn dẹp bộ nhớ hệ thống, đóng các tiến trình nền bị treo và loại bỏ bất kỳ tác vụ nào đang chiếm dụng tài nguyên hệ thống.
3. Pin laptop vẫn hao hụt dù ở chế độ Sleep
Chế độ Modern Standby của Windows, nói một cách nhẹ nhàng, có thể gây nhiều khó chịu. Khi ở chế độ Sleep, máy tính của bạn vẫn tiêu thụ điện năng. Điều này có thể không phải vấn đề đối với máy tính để bàn, nhưng với laptop, nó có nghĩa là bạn có thể hết pin nếu để thiết bị ở chế độ Sleep quá lâu. Tôi đã nhiều lần gặp phải tình huống rời nhà với chiếc laptop đầy pin trong ba lô, nhưng khi đến nơi, một nửa dung lượng pin đã bị tiêu hao.
Tại sao một thiết bị ở chế độ Sleep lại cần năng lượng pin? Đơn giản vì chế độ Sleep trong Windows sử dụng năng lượng pin để duy trì dữ liệu trong bộ nhớ (RAM), điều này đồng nghĩa với việc nó sẽ luôn tiêu hao một lượng pin nhất định. Tùy thuộc vào dung lượng và tuổi thọ pin của laptop, việc sử dụng chế độ Sleep có thể không phải là lựa chọn tối ưu nếu máy tính của bạn không được cắm sạc khi ở trạng thái này.
4. Chế độ Sleep có thể làm gián đoạn các tiến trình hệ thống
Khác với chế độ Shutdown (tắt máy) vốn chờ đợi các tiến trình kết thúc đúng cách trước khi tắt hệ thống, Sleep sẽ lưu mọi thứ vào bộ nhớ hệ thống để tiếp tục ngay khi bạn sẵn sàng. Hành vi này không phải lúc nào cũng tương thích tốt với mọi chương trình bạn sử dụng.
Điều này có thể dẫn đến các tệp bị hỏng, cài đặt bị sai lệch, hoặc các ứng dụng hay trò chơi bị lỗi. Theo kinh nghiệm của tôi, nếu bạn đang sử dụng các chương trình như Premiere Pro hay AutoCAD và đưa máy tính Windows vào chế độ Sleep mà không đóng chúng đúng cách, đó là con đường một chiều dẫn đến việc dự án của bạn bị hỏng.
Phần cứng và phần mềm hiện đại được thiết kế tốt để tránh vấn đề này trong ngắn hạn, nhưng tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn khi bạn thường xuyên sử dụng chế độ Sleep trên máy tính mà không tắt hoặc khởi động lại máy giữa các lần sử dụng.
5. Gây căng thẳng phần cứng và hành vi không ổn định
Ảnh chụp màn hình hiển thị thông báo lỗi Windows cảnh báo về sự cố hệ thống
Mặc dù việc đưa máy tính vào chế độ Sleep sẽ không thực sự làm hỏng phần cứng, nhưng nó chắc chắn sẽ gây căng thẳng cho chúng. Tôi nhận thấy rằng laptop của mình hoạt động nóng hơn đáng kể khi ở chế độ Sleep so với khi tôi tắt máy hoặc sử dụng chế độ ngủ đông. Nếu bạn mang laptop trong túi hoặc ba lô, điều này hoàn toàn không tốt.
Ngoài ra, pin laptop của bạn luôn hoạt động và mất đi các chu kỳ sạc, điều này có thể dẫn đến việc giảm tuổi thọ pin về lâu dài. Bộ nhớ hệ thống (RAM) cũng luôn trong trạng thái hoạt động, và mặc dù điều đó không nhất thiết làm hỏng nó, nhưng nó không tốt cho bất kỳ phần mềm nào đang chạy trên hệ thống của bạn.
Điều này cuối cùng sẽ dẫn đến hành vi không nhất quán như hao pin bất thường, các vấn đề về hiệu suất, sự cố hệ thống (crash), và nhiều hơn nữa. Thông thường, việc khởi động lại sẽ khắc phục hầu hết các vấn đề này, nhưng việc mở một chiếc laptop bị trục trặc trong lớp học chắc chắn khó chịu hơn nhiều so với việc chờ 10 giây để máy khởi động đúng cách.
Chế độ Sleep được cho là một tính năng tiện dụng, nhưng việc triển khai hiện tại của Windows khá đáng thất vọng. Nó vẫn ổn nếu bạn sử dụng trong thời gian ngắn và không thường xuyên, nhưng việc dùng chế độ Sleep trên máy tính Windows hàng ngày không phải là một thói quen mà bạn nên duy trì.
